PERMODELAN BAHAN FARMASEUTIKAL AKTIF
Terdapat peningkatan kesedaran dalam penyelidikan untuk memahami kehadiran dan kesan Bahan Farmaseutikal Aktif (API) yang termasuk atau dikesan dalam persekitaran dan sumber air minuman. API boleh memasuki alam sekitar melalui air sisa yang dirawat dan tidak dirawat dan juga melalui larian air bandar atau pertanian. Sesetengah sebatian yang tidak mudah dikeluarkan semasa rawatan konvensional boleh berterusan dalam bekalan air minuman dan akhirnya mencemarkan air paip pengguna. Oleh itu, adalah penting untuk memahami dinamik API dalam Sistem Pengagihan Air Minuman (DWDS) untuk mengelakkan pendedahan pengguna DWDS kepada kepekatan lebih tinggi daripada nilai garis panduan yang dihadkan oleh garis panduan antarabangsa bagi memastikan penggunaan air minuman yang selamat.
Sekiranya pencemaran DWDS berlaku, keputusan haruslah dibuat segera untuk mengurangkan kesan pencemaran bagi melindungi kesihatan awam. Apabila bahan pencemar memasuki DWDS, bergantung kepada titik kemasukan, jenis dan kuantiti bahan pencemar, dan operasi dan rekabentuk sistem air, ianya boleh menjejaskan hidraulik, penyebaran bahan pencemar ke dalam rangkaian pengedaran; perjalanan jarak jauh atau mungkin mencapai sebahagian besar sistem pengedaran. Oleh itu, kajian ini mencadangkan penggunaan model geospatial-hidraulik dan kualiti air untuk memahami API dinamik dalam DWDS.
Dalam kajian ini, faktor-faktor yang mempengaruhi kelemahan DWDS terhadap bahan API akan dinilai dan semua bidang DWDS yang terdedah kepada API akan dikenalpasti dengan menggunakan kombinasi data masa kini, pengetahuan pakar dan teknologi geospatial. Model hidraulik dan kualiti air akan digunakan untuk mensimulasikan pergerakan dan transformasi API dalam DWDS.
Peta kerentanan DWDS kepada bahan api API akan dihasilkan dan dijangka memberikan petunjuk permulaan keutamaan yang tinggi untuk pengenalan langkah-langkah perlindungan sekaligus membantu dalam usaha pemantauan kualiti air.
DAPATAN KAJIAN SEMASA
Pembangunan model rangkaian pengagihan air minuman di kawasan kajian hampir selesai. Beberapa senario kemungkinan pencemaran API akan dirancang untuk mengenal pasti pergerakan pencemaran dalam sistem air minuman di Malaysia. Dengan memodelkan kualiti air dalam rangkaian sistem pengedaran, kajian ini dijangka menyumbang kepada pencirian faktor/parameter yang mempengaruhi API cemar dinamik dalam sistem pengagihan air serta meramalkan pengagihan ruang dan temporal API. Ia juga dijangka bahawa kajian ini akan mengenalpasti populasi dan kawasan yang terdedah kepada sebatian API.